Gdybyśmy mieli wskazać najczęstsze zaburzenia endokrynologiczne u psów – niewątpliwie w czołówce znalazłby się zespół Cushinga, czyli nadczynność kory nadnerczy.
Kogo dotyka?
Zazwyczaj pacjentów w średnim wieku, bądź starszych.
Z czym jest związany?
Z wytwarzaniem nadmiernej ilości bardzo ważnego dla organizmu hormonu – kortyzolu. Jest to hormon sterydowy, powstający w nadnerczach (małych gruczołach położonych obok nerek). Jego produkcja i wydzielanie jest kontrolowane przez inny hormon, ACTH, wydzielany dla odmiany u podstawy mózgu, przez przysadkę.
W związku z tym, może mieć formę:
- przysadkową – gdy przysadka produkuje za dużo ACTH (np. z powodu nowotworu, zazwyczaj łagodnego – i to zresztą jest najczęstsza przyczyna), przez co nadnercza są wciąż mobilizowane do wytężonej pracy,
- nadnerczową – gdy guz pojawia się w nadnerczu (i wówczas wytwarza on kortyzol sam z siebie, nie potrzebując do tego informacji z przysadki).
Niezależnie od formy, zespół Cushinga jest związany z pewnymi charakterystycznymi objawami:
Zaliczamy do nich przede wszystkim:
- poliurię (zwierzak oddaje mocz często i w dużych ilościach),
- polidypsję (nadmierne pragnienie; jeśli je podejrzewacie, przed wizytą u lekarza sprawdźcie dokładnie, ile nalewacie psu wody w ciągu doby),
- polifagię (zwiększony apetyt),
- nadmierną męczliwość,
- charakterystyczną sylwetkę: obwisły brzuch (gromadzenie tłuszczu) oraz „cienkie” nóżki (zaniki mięśniowe) ,
- wyłysienia (często symetryczne), cienką skórę, zwapnienia.
Jeśli choćby część z tych objawów zaobserwujecie u swojego psa, nie zwlekajcie z wizytą u lekarza!
Nieleczony zespół Cushinga może skutkować bardzo poważnymi powikłaniami, m.in. rozwojem:
- cukrzycy,
- nadciśnienia,
- choroby zatorowo-zakrzepowej płuc (potencjalnie śmiertelnej),
- zapalenia nerek.
W jaki sposób lekarz postawi diagnozę?
Oprócz szczegółowego wywiadu i badania klinicznego (jak się przekonaliście, objawy bywają dość charakterystyczne), dostępne są różnorodne oznaczenia laboratoryjne, pozwalające ocenić poziom kortyzolu – w moczu oraz we krwi.
Jeśli pojawi się już wstępne rozpoznanie, zazwyczaj trzeba się stawić na kolejne badania. Dzięki poszerzonym informacjom możemy rozpoznać, z którą formą choroby mamy do czynienia. Na tym etapie najczęściej zleca się: test hamowania niską dawką deksametazonu i/lub test stymulacji ACTH.
Leczenie psa z zespołem Cushinga ma za zadanie obniżyć poziom kortyzolu poprzez zmniejszenie jego wydzielania przez nadnercza. Dodatkowo niezbędne jest monitorowanie współistniejących chorób (np. cukrzycy lub nadciśnienia) oraz dbanie o prawidłowo zbilansowaną dietę.
Niestety, należy się pogodzić z dożywotnim podawaniem leków oraz regularnymi kontrolami.